Nigdy nie przestawaj się uczyć

Ten artykuł dedykuję wszystkim tym, którzy dziś 1 września 2021 roku zaczynają kolejny rok szkolny, akademicki, czy po prostu kolejny rozdział w swoim życiu.

Wielu z nas, po latach mozolnie spędzonych w szkolnej ławce, a potem może i na studiach, liczy na moment, w którym wiedzy nabędzie wystarczająco dużo, że będzie mógł ją po prostu wykorzystywać.

Może i przychodzi taki moment.

Ale lepiej, żeby nie przyszedł.

Podziwiamy ludzi, którzy “coś osiągnęli, w mniejszym lub większym stopniu zazdroszcząc im ich “wrodzonych” umiejętności.

Często jesteśmy przekonani o tym, że taki ktoś jak X musiał od samego początku wyróżniał się swoimi wyjątkowymi zdolnościami.

I wtedy rodzi się też założenie, że skoro my do tej pory niczym się nie wyróżniliśmy, to chyba już umarł w butach i lepiej porzucić marzenia o oszałamiającej karierze i świetlanej przyszłości?

Odpowiedź brzmi, na całe szczęście …

NIE.

I tu przytoczę Michaela Jordana, niekwestionowanego mistrza koszykówki, który zaczął swoją przygodę z koszykówką od… bycia wielokrotnie odrzuconym. Raz po razie. Dla przykładu, najpierw nie został przyjęty przez trenera by reprezentować szkolną drużynę koszykówki. Następnie został też odrzucony przez uczelnię, którą chciał reprezentować. Czy to znaczyło, że się nie nadawał? Czy to znaczyło, że nie miał “wrodzonego talentu”? Czy to znaczyło, że się poddał?

Absolutnie NIE.

Podobno jego mama, kazała mu “wracać na boisko i wziąć się do roboty”.

Jordan zakasał więc rękawy, zaczął pracować jeszcze ciężej niż dotychczas i … tak mijały kolejne lata. Jordan dopiero LATA PÓŹNIEJ został mistrzem.

Czy wobec tego możemy mówić o jego wrodzonych zdolnościach? Czy może o tak upartym i zawziętym nastawieniu (i ogromu niesamowitej pracy), że w rezultacie osiągnął swoje cele?

Nauka odpowiada jasno: wrodzone umiejętności w niektórych przypadkach mogą dostarczyć nieprzeciętnych sukcesów,

ALE

jeżeli nie podążają za nimi:

CIĘŻKA PRACA I NASTAWIENIE NA ROZWÓJ,

TO:

bardzo często są to mistrzowie jednego sezonu.

Natomiast, relatywny brak wrodzonych nieprzeciętnych umiejętności, przy  NASTAWIENIU NA ROZWÓJ I CIĘŻKIEJ PRACY może doprowadzić do bycia mistrzem, raz za razem i przez wiele sezonów/lat.

A więc, jeżeli czujesz, że jeszcze nie osiągnąłeś tego, o czym marzysz – wciąż jest dla Ciebie nadzieja. I to jaka!

I ta nadzieja to właśnie NASTAWIENIE NA ZMIENNOŚĆ I CIĘŻKA PRACA.

O tyle jednak, o ile każdy wie, co to CIĘŻKA PRACA, o tyle czymże jest NASTAWIENIE NA ROZWÓJ?

NIGDY NIE PRZESTAWAJ SIĘ UCZYĆ 

= NASTAWIENIE NA ROZWÓJ vs NASTAWIENIE NA TRWAŁOŚĆ

Czego mogę się nauczyć z tej sytuacji?

To jedyne pytanie, które powinniśmy sobie zadać w obliczu porażki.

To pytanie to kwintesencja NASTAWIENIA NA ROZWÓJ.

Dzięki takiemu nastawieniu, nigdy nie powiemy sobie “jestem beznadziejny i nie mam talentu, bo mi nie wyszło”, co w zasadzie, oprócz tego, że nie jest prawdą, to jeszcze nam szkodzi. Mówiąc do siebie w ten sposób zabijamy w sobie motywację do dalszych prób i przestajemy się starać, bo i tak nie ma to przecież sensu.

W gruncie rzeczy po takiej reakcji, przestajemy się rozwijać i zatrzymujemy się w miejscu z naszymi umiejętnościami. Tego typu reakcja na przegraną to wyraz tzw. NASTAWIENIA NA TRWAŁOŚĆ.

Osoby z NASTAWIENIEM NA TRWAŁOŚĆ traktują każdą wygraną jako potwierdzenie swojego talentu, swojej wyjątkowości i wybitności. Z tego powodu, osoby te muszą stale wygrywać i nie mogą sobie poradzić z porażką (która tak naprawdę zdarza się każdemu), ponieważ porażka jest dla nich równoznaczna z zaprzeczeniem ich wyjątkowości. Mówiąc skrótowo – osoba z nastawieniem na trwałość czuje się definiowana przez swoje osiągnięcia lub ich brak.

Jak to badano?

Dla przykładu, w jednym z badań, podzielono badanych na 2 grupy. Obie grupy dostały do rozwiązania ten sam zestaw zadań i obie grupy radziły sobie równie dobrze Jednak, jedną połowę badanych chwalono za umiejętności np. O rany, rozwiązałeś poprawnie 8 zadań, jesteś taki utalentowany!” Drugą grupę chwalono za pracę – np. “O rany, rozwiązałeś poprawnie 8 zadań. Widać, że się do tego przyłożyłeś!”. I po takich pochwałach zaczęły pojawiać się różnice. Osoby chwalone za talent odrzucały nowe trudniejsze zadania, z których mogli się czegoś nauczyć, ale które wiązały się z niebezpieczeństwem odsłonięcia ich braków i słabości. Natomiast osoby chwalone za pracę, podejmowały się trudnych zadań, dłużej je rozwiązywali, bądź dopytywali o poprawne odpowiedzi chcąc nauczyć się czegoś nowego.

Osoby z NASTAWIENIEM NA TRWAŁOŚĆ nie lubią podejmować się zadań trudnych – a nuż sobie nie poradzą i wyjdzie na jaw ich brak kompetencji.

Po co więc ryzykować utratę wizerunku w oczach innych?

NASTAWIENIE NA ROZWÓJ jest czymś przeciwnym. Osoby z nastawieniem na rozwój wiedzą, że to, co osiągnęli (bądź to, czego jeszcze NIE OSIĄGNĘLI) nie definiuje ich. Nie świadczy o ich wartości lub jej braku.. Dzięki temu, takie osoby pozwalają sobie na robienie rzeczy trudnych, i w przypadku niepowodzenia nie poddają się, tylko próbują dalej aż w końcu opanują nową umiejętność/poradzą sobie z jakimś zadaniem. W sytuacji porażki zadają sobie przytoczone już pytanie “Czego mogę się nauczyć z tej sytuacji?” i pracują dalej.

Wracając do tego, DLACZEGO nigdy, choćby nie wiem, jakby nas kusiło  – nie warto zaprzestawać nauki?

Odpowiedzią jest oczywiście NASTAWIENIE NA ROZWÓJ. Tak, jak mistrzowie z wrodzonymi umiejętnościami ostatecznie przegrywają, gdy przestają pracować, tak i my, w momencie kiedy przestajemy się uczyć i rozwijać, tworzymy równię pochyłą naszego upadku.

I może i słusznie. Przecież nie od dziś wiadomo, że kto przestaje codziennie uczyć się czegoś nowego, powoli umiera.

Dlatego w tym nadchodzącym nowym roku szkolnym/akademickim, życzę nam wszystkim (tym małym i tym dużym) nieustającego NASTAWIENIA NA ROZWÓJ! 🙂

c.d.n.

D.

Literatura:

Carol Dweck “Nowa psychologia sukcesu”. MUSA S.A. 2013, 2021.